Ακόμη και ένας σχετικά μικρός πυρηνικός πόλεμος θα δημιουργούσε μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση που θα διαρκούσε τουλάχιστον μια δεκαετία κατά την οποία εκατοντάδες εκατομμύρια άτομα θα λιμοκτονούσαν, σύμφωνα με το νέο μοντέλο υπολογισμό της κατάστασης που δημοσιεύτηκε στο Nature Food.
Σε έναν πυρηνικό πόλεμο, όπου οι βόμβες θα έπεφταν σε πόλεις και βιομηχανικές περιοχές θα είχε ως αποτέλεσμα πρωτίστως να ξεκινήσουν πυρκαγιές, εγχέοντας μεγάλες ποσότητες αιθάλης στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Αυτή η αιθάλη θα εξαπλωθεί παγκοσμίως και θα κρύωνε σε γρήγορο ρυθμό τον πλανήτη.
Αν και ένας τέτοιου είδους πόλεμος μπορεί να διαρκέσει μόνο μερικές μέρες ή εβδομάδες, οι επιπτώσεις στο κλίμα της Γης θα μπορούσαν να κρατήσουν για περισσότερα από δέκα χρόνια. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που μελέτησαν αυτό το ζήτημα, μας εξηγούν ότι χρησιμοποίησαν προηγμένα μοντέλα για να εκτιμήσουν τις πιθανές επιπτώσεις, αναφορικά με το κλίμα και τα τρόφιμα, προκειμένου να διερευνήσουν τι θα σήμαινε αυτό για τον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων.
Καταστροφικά σενάρια
Οι συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων με πυρηνικά όπλα αποτελούν μία συνεχόμενη ανησυχία σε πολλά μέρη του κόσμου. Εάν μια από αυτές τις συγκρούσεις κλιμακωθεί σε πυρηνικό πόλεμο, το ερώτημα είναι πως θα επηρέαζε την προσφορά και διάθεση τροφίμων σε ολόκληρη την υφήλιο; Επίσης ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που ταλανίζει τους ερευνητές είναι πως θα ήταν οι επιπτώσεις στην παγκόσμια παραγωγή και το εμπόριο τροφίμων σε μία τέτοια κρίσιμη κατάσταση;
Οι ερευνητές μας λένε: «Για να προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, χρησιμοποιήσαμε προσομοιώσεις του παγκόσμιου κλίματος σε συνδυασμό με μοντέλα καλλιεργειών, αλιείας και κτηνοτροφικής παραγωγής . Αυτές οι προσομοιώσεις μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις του πυρηνικού πολέμου στην παγκόσμια προσφορά τροφίμων για τα επόμενα 15 χρόνια μετά το ξεκίνημα της σύγκρουσης. Επιπλέον προσομοιώσαμε έξι διαφορετικά σενάρια πολέμου, επειδή η ποσότητα αιθάλης που εγχέεται στην ανώτερη ατμόσφαιρα θα εξαρτιόταν από τον αριθμό των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν».
«Ο μικρότερος πόλεμος στα σενάρια μας ήταν μια «περιορισμένη» σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, με 100 βόμβες μεγέθους Χιροσίμα (λιγότερο από το 3% του παγκόσμιου πυρηνικού οπλοστασίου). Το χειρότερο σενάριο ήταν ένα παγκόσμιο πυρηνικό ολοκαύτωμα, στο οποίο η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες πυροδοτούν το 90% των πυρηνικών κεφαλών που έχουν στην κατοχή τους».
«Και στα εξής σενάρια πυρηνικού πολέμου που έχουμε μελετήσει, υπολογίζουμε πως θα σκορπιστεί στην ανώτερη ατμόσφαιρα μεταξύ 5 και 150 εκατομμυρίων τόνων αιθάλης. Για να κατανοήσετε το μέγεθος της κατάστασης, θα πάρουμε το παράδειγμα με τις καλοκαιρινές πυρκαγιές στην Αυστραλία του 2019–20, οι οποίες έκαψαν μια περιοχή μεγαλύτερη από το Ηνωμένο Βασίλειο, και έγχυσαν περίπου ένα εκατομμύριο τόνους καπνού στη στρατόσφαιρα».
«Παρόλο που επικεντρωθήκαμε στην Ινδία και το Πακιστάν για τα σενάρια πολέμου σε περιφερειακή κλίμακα, η πυρηνική σύγκρουση στην οποία εμπλέκονται άλλα έθνη θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρόμοιες ποσότητες καπνού και, επομένως, παρόμοιες κλιματικές επιπτώσεις».
Εκτεταμένη πείνα
Σε όλα τα σενάρια, οι επιπτώσεις στο παγκόσμιο κλίμα θα ήταν σημαντικές για περίπου μια δεκαετία μετά από έναν πυρηνικό πόλεμο. Ως αποτέλεσμα, η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων θα μειωνόταν.
«Ακόμη και στο ηπιότερο σενάριο πολέμου που εξετάσαμε, η ένταση στο φως του ήλιου πάνω από τις περιοχές καλλιέργειας θα μειωνόταν αρχικά κατά περίπου 10%, και οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα έπεφταν έως και 1-2℃. Για μια δεκαετία περίπου, αυτό θα ακύρωνε κάθε υπερθέρμανση που προκαλείται από τον άνθρωπο λόγω της Βιομηχανικής Επανάστασης.
«Επιπρόσθετα, η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων θα μειωνόταν κατά 7% τα πρώτα πέντε χρόνια μετά από έναν περιφερειακό πυρηνικό πόλεμο μικρής κλίμακας. Αν και αυτό ακούγεται ασήμαντο, εν τούτοις μια πτώση της τάξεως του 7% είναι σχεδόν διπλάσια από τη μεγαλύτερη καταγεγραμμένη πτώση στην παραγωγή τροφίμων από τότε που ξεκίνησε να καταγράφεται στα αρχεία το 1961. Ως αποτέλεσμα, περισσότεροι από 250 εκατομμύρια άνθρωποι θα έμειναν χωρίς φαγητό για δύο χρόνια μετά τον πόλεμο».
«Μάλιστα, δεν αποτελεί έκπληξη ότι ένας παγκόσμιος πυρηνικός πόλεμος θα ήταν απειλή για ολόκληρη την ανθρωπότητα, αφήνοντας πάνω από πέντε δισεκατομμύρια ανθρώπους να λιμοκτονούν».
«Σε αυτό το σενάριο, οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα έπεφταν κατά 10-15℃ για τα πρώτα πέντε χρόνια μετά τον πόλεμο, ενώ το ηλιακό φως εκτιμάται ότι θα μειωθεί μεταξύ 50-80%, ενώ παράλληλα θα ελαττωθούν οι βροχοπτώσεις στις περιοχές καλλιέργειας για πάνω από 50%. Ως αποτέλεσμα αυτών των επικίνδυνων καταστάσεων, η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων από ξηρά και θάλασσα θα πέσει σε λιγότερο από το 20% σε σύγκριση με το τώρα και θα χρειαζόταν πάνω από μια δεκαετία για να ανακάμψει».
Δεν πρέπει να γίνει κανένας περιορισμένος πυρηνικός πόλεμος
Η αλλαγή συμπεριφοράς από τους πολίτες που θα προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες θα μπορούσε να αποτρέψει την πείνα μετά από έναν σχετικά μικρό πυρηνικό πόλεμο, αλλά μόνο σε περιφερειακό επίπεδο.
Οι ερευνητές μας εξηγούν ότι: «Διαπιστώσαμε ότι η μείωση της σπατάλης τροφίμων για τον άνθρωπο και ζωοτροφών για τα ζώα θα μείωνε τις επιπτώσεις ενός ενός γενικού λιμού, αλλά μόνο εάν δεν συμμετέχουν σε αυτό τον πόλεμο οι μεγάλες χώρες εξαγωγής τροφίμων όπως η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Αυστραλία».
«Αν και έχουν γίνει μεγάλες βελτιώσεις τις τελευταίες δεκαετίες, η παγκόσμια διανομή τροφίμων παραμένει μια σημαντική πρόκληση. Παρά το γεγονός ότι η σημερινή παραγωγή τροφίμων είναι υπεραρκετή για να θρέψει τον παγκόσμιο πληθυσμό, Ωστόσο δεν πρέπει να αγνοούμε το γεγονός πως πάνω από 700 εκατομμύρια άνθρωποι υπέφεραν από υποσιτισμό παγκοσμίως το 2020».
«Σε έναν κόσμο μετά τον πυρηνικό πόλεμο, αναμένουμε ότι η παγκόσμια διανομή τροφίμων θα σταματήσει εντελώς για αρκετά χρόνια, καθώς οι χώρες εξαγωγής θα αναγκαστούν να διακόψουν το εμπόριο και θα επικεντρωθούν στη διατροφή των δικών τους πληθυσμών. Αυτό θα έκανε ακόμη χειρότερες τις ελλείψεις που θα προκληθούν από τον πόλεμο στις χώρες εισαγωγής τροφίμων, ειδικά στην Ασία, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή».
«Τα αποτελέσματά μας οδηγούν σε ένα σαφές συμπέρασμα: δεν υπάρχει περιορισμένος πυρηνικός πόλεμος, όπου οι επιπτώσεις περιορίζονται μόνο στις εμπόλεμες χώρες».
«Τα ευρήματα μας υποστηρίζουν περαιτέρω τη δήλωση του 1985 του Προέδρου των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν και του Γενικού Γραμματέα της Σοβιετικής Ένωσης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, που επιβεβαιώθηκε από τους σημερινούς ηγέτες της Κίνας, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ρωσίας και των ΗΠΑ φέτος, οι οποίοι έλεγαν τα εξής: «Σε ένα πυρηνικό πόλεμο όλοι θα είναι χαμένοι. Συνεπώς δεν πρέπει να ξεκινήσει ποτέ μία τέτοια απερισκεψία».